Педагогикалық тәжірибені жалпылау

Отан сүйгіштікке, туған жерге деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу
музыка сабақтарында

«Туған жерге, туған мәдениетке, ана тіліне деген сүйіспеншілік кішкентайдан басталады - отбасына, үйге, балабақшаға деген сүйіспеншіліктен. Бұл махаббат бірте-бірте кеңейе отырып, туған елге, оның тарихына, өткені мен бүгініне, бүкіл адамзатқа деген сүйіспеншілікке айналады ».
                                                                                                             Академик Д.С.Лихачев

Мен музыкалық жетекші болып жұмыс істеймін. Бұл мамандық менің бойымда қаншама жаңа қабілеттерді ашты, олардан мен тіпті күдіктенбедім. Менің тәжірибем осы іс-әрекет түрлерінің барлығында балалармен жұмыс істеу, әрине, мұғалімнің өзінің шығармашылығын болжайтыны туралы қорытынды жасауға мүмкіндік береді. Балалармен өткізген әрбір күнім мені жаңа идеяларды іздеуге итермелейді, жетістіктерімнің нәтижесінен одан әрі ләззат алу және оқушылардың жетістіктеріне қуану үшін шеберлік деңгейімді арттыруға ынталандырады. Бір сөзбен айтқанда, балалардың музыкалық-шығармашылық дамуы, балабақшадағы шаттық атмосферасы сіздің қаншалықты қызықты, кәсіби сауатты, талантты екеніңізге байланысты.Мемлекетіміздің қазіргі даму кезеңінде айқайлау маңызды рөл атқарады. өскелең ұрпақтың бойында отансүйгіштікке тәрбиелеу.Өз елінің патриоты – адам.Осы елдің тыныштығына, оның өсіп-өркендеуіне, дамуына септігін тигізетін істерді сүю, құрметтеу және жасау.Сонымен бірге біз өз қамқорлығындағыларымызбен бірге осы сезімді тәрбиелеуге шақырамыз. ата-аналарға, балалардың Отанымыздың нағыз азаматы болып өсуіне мүмкіндік беретін мінез-құлық қасиеттерін қалыптастыру.Балалардың рухани-адамгершілік қалыптасуы жүзеге асырылатын балалар білім беру мекемелерінің рөлі айтарлықтай артты.Рухани шығармашылық патриотизмді тәрбиелеу керек. ерте балалық шақтан. Ол (патриотизм) адамның рухани болмысына, оның тереңдігіне тікелей байланысты. Сондықтан мұғалімнің өзі патриот болмайынша, баланың бойында Отанға деген сүйіспеншілік сезімін оята алмайды. Дәл ояту, таңу емес, өйткені патриотизмнің негізі - рухани өзін-өзі анықтау. Бірақ, әрбір халық құрметке бөленгісі келсе, әлемде есеп беретінін ұмытпауымыз керек. Мен өзімнің ұлттық мәдениетімді қастерлеп, сүюім керек. Өйткені, бұл біздің байлығымыз. Бізді ерекше ететін де осында.Баланың жүрегіне, жан дүниесіне жол тауып, оның тұлға болып қалыптасуына негіз қалаушы – төл мәдениет.
Халқымыз: Тамырсыз ағаш, іргесі жоқ үй болмас дейді.Баланың өзі ана тілінің поэзиясын жөкедей бойына сіңіріп, әуелі тыңдап, кейін өз бетінше халық мәтіндерін ырғақпен айтады. Осылайша бірте-бірте балалар фольклоры нәрестенің күнделікті өміріне органикалық түрде енеді.Кішкентай балалар, ең алдымен, халық мәдениетінің барлық түрінен баланы тыныштандыратын, оны анасымен біріктіретін, нәзік жанын қорғайтын бесік жырлары. халық ойындары.бала үшін бұл балалық шақтың жайлы өмір сүруі. Ойынсыз балалық шақ мүлде болмайды. Ойын кезінде бала қуанышқа бөленеді, өзінің сезімін, тілектерін, дербестігін, шығармашылық қабілетін, қиялын білдіреді.Сондықтан балалардың музыкалық қабілетін дамытуда ойынды пайдалану міндетті, ойынның маңыздылығын асыра бағалауға болмайды. Көптеген халық ойындары қазіргі мектеп жасына дейінгі балалардың ең сүйікті ойындарына айналды, мысалы: «Теңге алу», «Қыс қуу» «Орамал», «Қанат тарту» т.б.Осы ойындарды ойнай отырып, балалар қазақ халқының әдет-ғұрыптарымен танысады. , дос болуды үйреніңіз, бір-біріне берілу, жанашырлық таныту, дос болу.
Заман мен ұрпақ арасындағы байланыс үзілмеуі, қазақ халқының рухы өшпеуі үшін дәстүрлі мерекелерге қатысушылар болуы керек. «Наурыз», «Алтыбаан» «Қала күні» бала бойындағы жағымды эмоциялардың жарқырауы.Мерекеде бала өз ойын еркін жеткізуге, құрбыларымен, үлкендермен еркін сөйлесуге үйренеді.Үлкен балаларды еліміздің тарихымен таныстыру керек. Отан, оның қаһармандық оқиғалары. Осы оқиғалардың қаһармандарымен Балалардың ұлттық жадына құрметпен қарауға, Отан қорғаушыларға деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу өте қажет.
Мектеп жасына дейінгі егде жастағы бүлдіршіндер Ұлы Отан соғысындағы халықтың ерлігіне арналған әндерді қуана орындайды. Мұндай әндер балалар мен аға ұрпақты біріктіреді, балалар өздерінің туыстарына құрметпен және сүйіспеншілікпен қарайды. Осының барлығы балаларға қиын ұғымдарды эмоционалды түрде қабылдауға көмектеседі: борыш, ерлік, есте сақтау, ерлік.Отан үйден, көшеден, ауылдан, қаладан басталатыны баршаға аян.Осы жүйелі жұмыстың арқасында бала бірте-бірте өзінің өміршеңдігін сезінеді. үлкен ұжымның бір бөлігі.- балабақша, олардың қаласы, сосын біздің бүкіл еліміз.Балалар эмоционалды түрде алып және бай Қазақстан елінің халқының бір бөлігі екендігі туралы түсінік қалыптастыра бастайды.
Рухани Жағырудың бағдарламалық мақаласында мемлекет басшысы:
«Ұлттық салт-дәстүріміз бен әдет-ғұрпымыз, тіліміз бен музыкамыз, бір сөзбен айтқанда, ұлттық рухымыз бізбен мәңгілік болуы керек».
Қазақ жерінің шексіз даласы
Далада әдемі жайлау жайнап жатыр.
Онда балалар ойнайды, гүлдер өседі.
Ал жел бізге дала әуенін әкеледі,
Ал мұның бәрі бәрімізге таныс әрі қымбат.
Музыкалық оркестрдің орындауынан шағын үзінді ойналады.Оркестр орындаған бұл кішкентай музыкалық шығарма ұнады ма? Иә, бұл тамаша музыка. Бір сәт елестетіп көрейікші, бұл аспаптардың кейбіреулерінің дыбысы дұрыс емес, басқаларымен ырғағы жоқ.Сол сияқты бала да үйлесімді, жан-жақты дамыған, музыкаға құлағы жақсы, қимылы жақсы, яғни дені сау болуы керек. және эмоционалды түрде қабылдаңыз. ... Педагогика ғылымдарының магистрі А.Н.Иманованың пікірін алған «Музыка плюс қимыл – салауатты ұрпақ негізі» (музыкалық-ритмикалық қимылдар) атты жұмыс бағдарламасының жобасын жүзеге асырудамын. Бағдарлама би, ойындар мен жаттығулардағы шығармашылық элементтерді қалыптастыруға, адамгершілік-эстетикалық сезімдерді тәрбиелеуге, музыкалық қабылдауға және жан-жақты дамытуға бағытталған.3 жастан 7 жасқа дейінгі кезеңде бала қарқынды түрде өсіп, дамиды. Оларда физикалық белсенділікке деген қажеттілік соншалық, дәрігерлер мен физиологтар бұл кезеңді «қозғалыс ысырапшылдығы ғасыры» деп атайды. Дәл осы қажеттілікті шығармашылықпен жүзеге асыруға музыкалық ырғақты қимылдарды жаттықтыру көмектеседі. Музыкалық-ырғақтық қимылдар – музыканың мазмұны, оның сипаты, образдары қимыл-қозғалыста берілетін түрлердің бірі. Қозғалыс жаттығулары ең алдымен миды және жүйке процестерінің қозғалғыштығын жаттықтырады. Менің оркестрімде бұл рөлді асатаяқ ойнайды. Ол би орындауын сипаттайды: дыбыстың басталуы мен аяқталуы, музыканың қарқыны және оның өзгеруі, ырғақ, кідіріс. Түрлі композициялар мен билерді орындай отырып, бала өзінің есту тәжірибесін байытады - ол пьесаларды құлағымен үйренеді. Менің оркестрімде бұл рөл әуезді үнімен, әуендердің тазалығымен құлақты қуантатын домбыраға берілген. Сабақтың арқасында музыка балаға ізгілік, нұр, әсемдіктің мол дүниесін ашады, шығармашылық түрлендіру әрекетіне үйретеді.Менің ойымша, мұны сыбызғы аспабы жақсы жеткізеді.
Зерделі бала тәрбиелеу қиын, бірақ мүмкін. Ал сезімтал адамды өсіру одан да қиын. Бұған музыкалық және музыкалық ырғақтық қимылдар көмектеседі.Мен өз оркестрімде қазақтың халық аспаптарын пайдаландым, себебі тәрбиелік маңызды міндеттердің бірі – балалардың бойында патриоттық, туған жерге деген сүйіспеншілік сезімін ояту.Қандай педагогикалық әдіс болса да. мұғалім пайдаланады, бастысы бала сабақтан қуана шығып, музыкамен жаңа кездесуді асыға күтеді.

Музыка жетекшісі : Акатова А.А